فارسی
تولید کننده : نیرو بخار آراز
تعریف و توضیحات ابتدایی
دیگ بخار (Boiler) یکی از اجزای حیاتی در تاسیسات صنعتی، موتورخانه‌ها و برخی از واحدهای تولیدی است. این سیستم‌ها با تولید بخار برای مصارف گرمایشی، فرایندی یا نیروی محرکه، نقش مهمی ایفا می‌کنند. یکی از خطاهای رایجی که در عملکرد دیگ بخار بروز می‌کند، آلارم بیش‌فشار (High Pressure Alarm) است.
آلارم بیش‌فشار به معنی افزایش فشار بخار بیش از محدوده‌ی ایمن یا تنظیم‌شده در سیستم است. این وضعیت می‌تواند باعث اختلال در عملکرد، خاموشی اضطراری سیستم یا حتی خطر انفجار شود، بنابراین تشخیص علت، رفع سریع مشکل و پیشگیری‌های لازم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
انواع و ویژگی‌ها
آلارم بیش‌فشار ممکن است به دو صورت ظاهر شود:
- آلارم واقعی (واقعی بودن افزایش فشار):
در این حالت، فشار داخل مخزن واقعاً از حد مجاز فراتر رفته است و سیستم به درستی هشدار داده است. - آلارم کاذب (خطای سنسور یا کنترلر):
گاهی سنسور فشار یا برد کنترل دچار خطا یا تنظیم نادرست می‌شود و در حالی که فشار در محدوده‌ی ایمن است، آلارم به‌اشتباه فعال می‌شود.
در هر دو حالت، آلارم فعال می‌شود و معمولاً باعث توقف سیستم یا ورود به حالت ایمن می‌شود تا از آسیب جدی جلوگیری گردد.
عوامل موثر بر بروز خطای بیش‌فشار
- خرابی یا کثیفی سنسور فشار:
سنسورهای فشار که مسئول پایش و ارسال اطلاعات به برد کنترل هستند، در صورت انسداد یا خرابی ممکن است داده اشتباه ارسال کنند. - مسدود بودن مسیرهای تخلیه یا شیرهای اطمینان:
اگر شیر اطمینان (safety valve) مسدود یا معیوب باشد، فشار اضافی در سیستم باقی می‌ماند و باعث آلارم می‌شود. - عمل نکردن کنترلر مشعل:
در صورتی که مشعل در دما یا فشار بالا هم‌چنان روشن بماند، باعث افزایش بیش از حد فشار می‌شود. - خرابی کنترلر یا برد الکترونیکی:
در برخی موارد، خطای نرم‌افزاری یا نقص در برد الکترونیکی باعث ارسال سیگنال هشدار نادرست می‌شود. - تنظیمات اشتباه در PLC یا کنترلر دیگ:
اگر حد مجاز فشار پایین‌تر از مقدار واقعی تنظیم شده باشد، سیستم زودتر از حد نیاز آلارم می‌دهد. - رسوب یا هوا گرفتن داخل لوله‌های بخار:
گرفتگی یا موانع در مسیرهای بخار باعث برگشت فشار و فعال شدن آلارم می‌شوند.
مزایا و معایب سیستم هشدار بیش‌فشار
مزایا:
- افزایش ایمنی دستگاه و محیط اطراف
- جلوگیری از آسیب به تجهیزات
- اطلاع سریع به اپراتور جهت بررسی و واکنش به موقع
- کاهش احتمال انفجار یا خرابی گسترده
معایب:
- ممکن است در صورت تنظیمات نادرست، هشدارهای کاذب داده شود
- توقف ناخواسته دیگ بخار در زمان‌های حساس
- وابستگی به دقت سنسورها و نگهداری مستمر
نکات خرید یا انتخاب قطعات مرتبط با آلارم فشار
- استفاده از سنسورهای فشار برند معتبر:
دقت بالا، طول عمر مناسب و مقاومت در برابر دمای بالا از ویژگی‌های سنسورهای مناسب است. - شیر اطمینان استاندارد:
انتخاب شیر اطمینان با ظرفیت و فشار کاری مناسب با دیگ بخار الزامی است. - کنترلرهای قابل برنامه‌ریزی:
استفاده از بردها و PLCهایی که امکان تنظیم آستانه فشار و هشدار دارند، به کنترل بهتر سیستم کمک می‌کند. - نگهداری و تست دوره‌ای:
حتی بهترین قطعات نیز نیاز به سرویس، تست و کالیبراسیون دوره‌ای دارند. - استفاده از فیلتر و گیرنده رسوبات:
رسوبات موجود در بخار یا آب دیگ می‌تواند به مرور باعث اختلال در عملکرد سنسور شود.
سوالات متداول
- چرا آلارم بیش‌فشار در دیگ بخار فعال می‌شود؟
به دلیل افزایش واقعی فشار یا خطا در سیستم اندازه‌گیری. - آیا می‌توان دیگ را بدون رفع آلارم دوباره راه‌اندازی کرد؟
خیر، ابتدا باید علت آلارم شناسایی و رفع شود. - چگونه بفهمیم آلارم واقعی است یا کاذب؟
با بررسی دستی فشار مانومتر و مقایسه با مقدار سنسور. - چگونه فشار دیگ را کاهش دهیم؟
با قطع مشعل، استفاده از شیر اطمینان و باز کردن مسیر تخلیه بخار. - چقدر طول می‌کشد تا آلارم پس از رفع مشکل خاموش شود؟
بستگی به نوع سیستم دارد؛ معمولاً با کاهش فشار و ریست دستی خاموش می‌شود. - آیا شیر اطمینان قابل سرویس است؟
بله، ولی بهتر است به‌صورت دوره‌ای تعویض یا تست شود. - آیا رسوب‌زدایی در جلوگیری از این آلارم نقش دارد؟
بله، رسوب می‌تواند در عملکرد شیرها و سنسورها اختلال ایجاد کند. - آیا دمای زیاد هم باعث آلارم فشار می‌شود؟
به‌طور غیرمستقیم، چون افزایش دما باعث افزایش فشار می‌شود. - آیا این آلارم در دیگ‌های کوچک هم وجود دارد؟
بله، حتی در دیگ‌های کوچک صنعتی یا خانگی هم سیستم محافظت از فشار فعال است. - آیا می‌توان فشار مجاز را افزایش داد؟
فقط در صورتی که ظرفیت مخزن، تجهیزات و ایمنی اجازه دهد؛ این کار نیازمند تایید کارشناسی است.
نتیجه‌گیری
آلارم بیش‌فشار در دیگ بخار از مهم‌ترین هشدارهای ایمنی سیستم است که نباید نادیده گرفته شود. شناسایی دقیق علت، اقدام به رفع آن و انجام نگهداری منظم از اجزای سیستم، نقش مهمی در حفظ عملکرد ایمن و مستمر دیگ دارد. استفاده از قطعات استاندارد، سرویس دوره‌ای و آموزش اپراتورها از الزامات حیاتی برای کاهش بروز این خطاهاست.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی، تامین قطعات اصلی دیگ بخار، سنسورهای فشار، شیر اطمینان و خدمات فنی مهندسی، با واحد فروش و پشتیبانی ما تماس بگیرید. تیم ما با تجربه‌ای گسترده و محصولات معتبر، آماده پاسخ‌گویی به نیازهای شما در زمینه تأسیسات و تجهیزات صنعتی است.
با انتخاب فروشگاه ما، از کیفیت قطعات، پشتیبانی فنی و قیمت رقابتی مطمئن باشید. ما همراه مطمئن پروژه‌های صنعتی و تاسیساتی شما خواهیم بود.
