تولید کننده : نیرو بخار آراز
تعریف و توضیحات ابتدایی
دیگ بخار یا بویلر یکی از حیاتیترین تجهیزات در صنایع مختلف نظیر نیروگاهها، پتروشیمی، صنایع غذایی، نساجی و … است که وظیفه تولید بخار برای تأمین انرژی، حرارت یا عملیات صنعتی را بر عهده دارد. بهدلیل کارکرد مداوم و فشار بالا، نگهداری منظم و تعمیرات اساسی دیگ بخار نهتنها باعث افزایش عمر مفید دستگاه میشود، بلکه از بروز خطرات و توقفهای ناگهانی جلوگیری میکند.
تعمیرات اساسی، به مجموعهای از عملیات فنی گفته میشود که در فواصل زمانی مشخص برای بازبینی، اصلاح یا تعویض قطعات مهم دیگ بخار انجام میشود تا دستگاه به شرایط بهینه بازگردد. تعیین فاصله زمانی مناسب برای این نوع تعمیرات به عوامل متعددی وابسته است که در ادامه بررسی میشود.

انواع و ویژگیها
تعمیرات دیگ بخار به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
- تعمیرات روزمره یا جزیی: شامل بررسی فشار، دما، تنظیم شیرآلات و پاکسازی سطحی.
- تعمیرات دورهای: طبق برنامهریزی ماهانه یا فصلی انجام میشود و شامل تعویض یا بررسی قطعات فرسوده، تمیزکاری کامل، بررسی سیستم کنترل و ایمنی است.
- تعمیرات اساسی: که موضوع این مقاله است، در بازههای بلندمدت (معمولاً 1 تا 3 سال) انجام میشود و شامل جداسازی قطعات اصلی، سندبلاست، تستهای غیرمخرب، تعویض لولهها، بازسازی بدنه، تعمیر مشعل، بررسی درام، تست هیدرواستاتیک و … میباشد.
ویژگیهای تعمیرات اساسی:
- نیاز به خاموشی کامل بویلر
- استفاده از نیروهای متخصص و دارای صلاحیت
- نیاز به تجهیزات تخصصی
- ثبت کلیه فرآیندها برای دریافت تأییدیه ایمنی یا بازرسی

عوامل موثر بر قیمت یا کیفیت
هزینه و کیفیت تعمیرات اساسی دیگ بخار به عوامل زیر بستگی دارد:
- ظرفیت و نوع دیگ بخار (واترتیوب، فایرتیوب و…)
- میزان خرابی یا استهلاک قطعات
- عمر بویلر و دفعات قبلی تعمیرات
- دسترسی به قطعات یدکی اصلی
- استفاده از تکنسینهای مجاز و آموزشدیده
- محل نصب دیگ و امکانات سایت
- نوع تستهای مورد نیاز (UT, PT, RT, MT و…)
تعمیرات باکیفیت معمولاً از متریال استاندارد استفاده کرده، گارانتی مشخص دارند و با مستندات کامل فنی و ایمنی همراه هستند.

مزایا و معایب
مزایا:
- افزایش طول عمر دیگ بخار
- کاهش احتمال خرابیهای ناگهانی
- بهبود راندمان عملکرد
- ارتقاء ایمنی سیستم
- تطابق با استانداردهای بازرسی فنی و ایمنی
- کاهش مصرف سوخت و هزینههای عملیاتی
معایب:
- نیاز به توقف کامل خط تولید
- هزینهبر بودن در کوتاهمدت
- نیاز به برنامهریزی دقیق برای جلوگیری از تأخیر
- وابستگی به نیروی متخصص فنی و تجهیزات سنگین

نکات خرید یا انتخاب
در صورتی که در حال خرید یا بازسازی دیگ بخار هستید، رعایت نکات زیر در خصوص تعمیرات اساسی توصیه میشود:
- از شرکتهایی استفاده کنید که مجوز رسمی و رزومه معتبر دارند.
- دفترچه راهنمای سازنده دیگ را بررسی کرده و برنامه تعمیرات پیشنهادی را اجرا کنید.
- بررسی کنید آیا قطعات یدکی دستگاه بهراحتی در بازار موجود است یا نیاز به واردات دارد.
- حتماً برنامه تعمیرات را با واحد ایمنی هماهنگ کنید تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
- در پایان تعمیرات، تست هیدرواستاتیک و سایر آزمونهای کنترل کیفیت را انجام دهید.
- همیشه از فرآیند تعمیرات گزارش مکتوب تهیه و نگهداری نمایید.

سوالات متداول
- چه مدتزمانی یکبار باید دیگ بخار تعمیر اساسی شود؟
بین 1 تا 3 سال، بسته به میزان کارکرد و شرایط عملیاتی. - آیا تعمیرات اساسی نیاز به خاموش کردن کامل دیگ دارد؟
بله، برای ایمنی و دسترسی کامل به قطعات داخلی، دیگ باید از سرویس خارج شود. - آیا تعمیرات اساسی باید توسط شرکت سازنده انجام شود؟
نه لزوماً، اما باید توسط تیم فنی مجاز و تأییدشده انجام گیرد. - تفاوت تعمیرات دورهای و اساسی چیست؟
دورهای معمولاً سطحیتر و با زمان کوتاهتری انجام میشود، اما اساسی نیازمند بازسازی کامل است. - آیا امکان بهروزرسانی دیگ در حین تعمیرات اساسی وجود دارد؟
بله، میتوان برخی قطعات مانند مشعل یا سیستم کنترل را ارتقاء داد. - هزینه تعمیرات اساسی چقدر است؟
بسته به ظرفیت، نوع دیگ و حجم کار متفاوت است و نیاز به بازدید اولیه دارد. - چه تستهایی بعد از تعمیرات ضروریاند؟
تست هیدرواستاتیک، تست غیرمخرب لولهها، تست عملکرد مشعل و بررسی سیستمهای ایمنی. - آیا در فصل خاصی بهتر است تعمیرات انجام شود؟
ترجیحاً در فصولی که مصرف بخار کمتر است (مثل تابستان)، تعمیرات برنامهریزی شود. - آیا دیگ بخار دستدوم نیز نیاز به تعمیر اساسی دارد؟
بله، خصوصاً قبل از راهاندازی مجدد باید بهصورت کامل بازبینی شود. - آیا گواهینامهای پس از تعمیرات صادر میشود؟
بله، در صورت انجام توسط شرکت معتبر، گواهی سلامت و ایمنی صادر خواهد شد.
نتیجهگیری
تعمیرات اساسی دیگ بخار از مهمترین مراحل نگهداری آن به شمار میرود که در افزایش راندمان، کاهش خطرات، صرفهجویی در مصرف انرژی و تطابق با استانداردهای ایمنی نقش کلیدی دارد. انتخاب زمان مناسب، استفاده از نیروی کار متخصص و تجهیزات استاندارد، ضامن موفقیت این فرآیند خواهد بود.
اگر در حال برنامهریزی برای تعمیر یا سرویس کامل دیگ بخار هستید، همین حالا با کارشناسان فروش و فنی ما تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان، بازدید اولیه و ارائه برنامه زمانبندی بهرهمند شوید.
فروشگاه ما با سابقهای درخشان در فروش و خدمات پس از فروش دیگ بخار و تجهیزات جانبی، انتخابی مطمئن برای صاحبان صنایع و مدیران تاسیسات است. ضمانت اصالت خدمات، سرعت اجرا، پشتیبانی دائمی و تیم حرفهای از جمله مزایای همکاری با ما هستند.